https://www.mineral-bosse.de
https://www.mineraliengrosshandel.com
https://www.mineralbox.biz
https://www.edelsteine-neuburg.de
'._('einklappen').'
 

Hölzel Systematik

9 Silikate

9.E Schichtsilikate (Phyllosilikate)

9.EA tetragonal & pseudotetragonal Phyllosilicates

9.EA.1 Apophyllit-Gruppe

Fluorapophyllit-(K) KCa4Si8O20F·8H2O tetragonal P4/mnc 4/mmm 9.EA.100
Hydroxyapophyllit-(K) KCa4Si8O20(OH,F)·8H2O tetragonal P4/mnc 4/mmm 9.EA.110
Fluorapophyllit-(Na) NaCa4Si8O20F·8H2O orthorhombisch Pnnm mmm 9.EA.120

9.EA.2 Cuprorivait-Gruppe

Cuprorivait CaCuSi4O10 tetragonal P4/ncc 4/mmm 9.EA.200
Effenbergerit BaCu[Si4O10] tetragonal P4/ncc 4/mmm 9.EA.210
Wesselsit Sr0.9Ba0.1CuSi4O10 tetragonal P4/ncc 4/mmm 9.EA.215
Gillespit BaFe2+Si4O10 tetragonal P4/ncc 4/mmm 9.EA.220
Hyalotekit (Ba,Pb,Ca,K)6(B,Si,Al)2(Si,Be)10O28(F,Cl) triklin I1 1 9.EA.260
Kapitsait-(Y) (Ba,K,Pb2+)4(Y,Ca,Na)2[(F,OH)|I(B,Si)4O4](Si4O12)2] triklin I1 1 9.EA.270

9.EA.3 Dalyit-Gruppe

Dalyit K2ZrSi6O15 triklin P1 1 9.EA.300
Davanit K2TiSi6O15 triklin P1 1 9.EA.310

9.EA.4 Natrosilit-Gruppe

Sanbornit BaSi2O5 orthorhombisch Pmcn mmm 9.EA.400
Bigcreekit BaSi2O5·4H2O orthorhombisch Pnma mmm 9.EA.410
Natrosilit Na2Si2O5 monoklin P21/a 2/m 9.EA.430
Revdit Na16Si16O27(OH)26·28H2O monoklin C2 2 9.EA.440
Grumantit NaHSi2O5·H2O orthorhombisch Fdd2 mm2 9.EA.450
Makatit Na2Si4O8(OH)2·4H2O monoklin P21/c 2/m 9.EA.460
Silinait NaLiSi2O5·2H2O monoklin A2/n 2/m 9.EA.470
Searlesit NaBSi2O5(OH)2 monoklin P21 2 9.EA.480

9.EA.5 Kanemit-Gruppe

Kanemit NaSi2O5·3H2O orthorhombisch Pbcn mmm 9.EA.500
Magadiit Na2Si14O28(OH)2∙8H2O orthorhombisch F2dd mm2 9.EA.540

9.EA.6 Fenaksit-Gruppe

Fenaksit KNaFe2+Si4O10 triklin P1 1 9.EA.600
Manaksit KNaMn2+[Si4O10] triklin P1 1 9.EA.610
Litidionit CuNaKSi4O10 triklin P1 1 9.EA.620
Rudenkoit Sr3Al3.5Si3.5O10(OH,O)8Cl2·H2O monoklin P2/m, P2, Pm 2/m, 2, m 9.EA.680

9.EA.7 Tuscanit-Gruppe

Latiumit (Ca,K)4(Si,Al)5O11(SO4,CO3) monoklin P21 2 9.EA.700
Tuscanit K(Ca,Na)6(Si,Al)10O22(SO4,CO3,(OH)2)·H2O monoklin P21/a 2/m 9.EA.720
Kegelit Pb4Al2Si4O10(SO4)(CO3)2(OH)4 monoklin A2/m, A2, Am 2/m, 2, m 9.EA.730
Carletonit KNa4Ca4Si8O18(CO3)4(OH,F)·H2O tetragonal P4/mbm 4/mmm 9.EA.740
Ashcroftin-(Y) K5Na5(Y,Ca)12Si28O70(OH)2(CO3)8·8H2O tetragonal I4/mmm 4/mmm 9.EA.760

9.EB ~[(OH)2|Si4O10] Pyrophyllite-Talc-Gruppe

9.EB.1

Talk Mg3Si4O10(OH)2 monoklin C2/c 2/m 9.EB.100
Willemseit (Ni,Mg)3Si4O10(OH)2 monoklin Cc m 9.EB.140
Pimelit Ni3Si4O10(OH)2·4H20 hexagonal 9.EB.150

9.EB.2

Pyrophyllit Al2Si4O10(OH)2 monoklin C2/c 2/m 9.EB.200
Brinrobertsit (Na,K,Ca)0.3(Al,Fe,Mg)4(Si,Al)8O20(OH)4·3.5H2O monoklin 9.EB.210
Ferripyrophyllit Fe3+Si2O5(OH) monoklin C2/c 2/m 9.EB.220

9.EC Micas-Gruppe

9.EC.1 ~[(OH)2|AlSi3O10] Muscovit-Gruppe

Tobelith (NH4,K)Al2(Si3Al)O10(OH)2 monoklin C2/m 2/m 9.EC.100
Roscoelith K(V,Al,Mg)2AlSi3O10(OH)2 monoklin C2/m 2/m 9.EC.120

9.EC.2

Paragonit NaAl2(Si3Al)O10(OH)2 monoklin C2/c 2/m 9.EC.200
Luanshiweiit KLiAl1.5(Si3.5Al0.5)O10(OH)2 monoklin C2/c 2/m 9.EC.205
Muskovit KAl2(Si3Al)O10(OH,F)2 monoklin C2/c 2/m 9.EC.240
Fuchsit(Var.v. Muskovit) K(Al,Cr)3Si3O10(OH)2 9.EC.241
Chromphyllit K(Cr,Al)2[(OH,F)2|AlSi3O10] monoklin C2/c 2/m 9.EC.242
Boromuskovit KAl2(Si3B)O10(OH,F)2 monoklin C2/m 2/m 9.EC.245
Nanpingit CsAl2(Si,Al)4O10(OH,F)2 monoklin C2/c 2/m 9.EC.250
Voloshinit Rb(LiAl1.50.5)(Al0.5Si3.5)O10F2 monoklin C2/c 9.EC.255
Chernykhit BaV2(Si2Al2)O10(OH)2 monoklin C2/c 2/m 9.EC.260
Ganterit (Ba,Na,K)(Al,Mg)2[(OH,F)2|(Al,Si)Si2O10] monoklin C2/c 2/m 9.EC.270

9.ED Biotit-Gruppe

9.ED.1

Phlogopit KMg3(Si3Al)O10(F,OH)2 monoklin C2/m 2/m 9.ED.100
Fluorophlogopit KMg3(AlSi3)O10F2 monoklin C2/m 2/m 9.ED.102
Tetraferriphlogopit KMg3[(F,OH)2|(Al,Fe3+)Si3O10] monoklin C2/m 2/m 9.ED.106
Fluorotetraferriphlogopit KMg3Fe3+Si3O10F2 monoklin C2/m 2/m 9.ED.107
Aspidolith NaMg3(AlSi3)O10(OH)2 monoklin C2/m 2/m 9.ED.110
Aspidolith-1A NaMg3(AlSi3)O10(OH)2 triklin 9.ED.111
Eastonit KMg2Al[(OH)2|Al2Si2O10] monoklin C2 2 9.ED.120
Oxyphlogopit K(Mg,Ti,Fe)3[(Si,Al)4O10](O,F)2 monoklin C2/m 2/m 9.ED.130
Annit KFe2+3(Si3Al)O10(OH,F)2 monoklin C2/m 2/m 9.ED.140
Suhailit (NH4)(Fe2+)3(Si3Al)O10(OH)2 monoklin C2/m ? 9.ED.142
Fluorannit KFe32+[(F,OH)2|AlSi3O10] monoklin C2/m 2/m 9.ED.145
Tetraferriannit KFe2+3(Si3Fe3+)O10(OH)2 monoklin C2/m 2/m 9.ED.150
Hendricksit K(Zn,Mn)3Si3AlO10(OH)2 monoklin C2/m 2/m 9.ED.170
Shirozulith K(Mn2+,Mg)3[(OH)2|AlSi3O10] 9.ED.175

9.ED.2

Zinnwaldit KLiFe2+Al(AlSi3)O10(F,OH)2 monoklin C2 2 9.ED.200
Protolithionit 9.ED.205
Masutomilith K(Li,Al,Mn2+)3(Si,Al)4O10(F,OH)2 monoklin C2 2 9.ED.210
Tainiolith KLiMg2Si4O10F2 monoklin C/2m 2/m 9.ED.240
Norrishit KLiMn3+2Si4O12 monoklin C2/m 2/m 9.ED.250
Lepidolith K(Li,Al)3[(F,OH)2|(Al,Si)Si3O10] 9.ED.260
Polylithionit KLi2AlSi4O10(F,OH)2 monoklin C2/m 2/m 9.ED.270
Trilithionit KLi1.5Al1.5[F2|AlSi3O10] monoklin C2/m 2/m 9.ED.280
Sokolovait CsLi2AlSi4O10F2 monoklin 9.ED.290
Orlovit KLi2TiSi4O11F monoklin C2 2 9.ED.295

9.ED.3

Glaukonit (K,Na)(Fe3+,Al,Mg)2(Si,Al)4O10(OH)2 monoklin C2/m 2/m 9.ED.300
Seladonit K(Mg,Fe2+)(Fe3+,Al)Si4O10(OH)2 monoklin C2 2 9.ED.320
Aluminoseladonit K(Mg,Fe2+)Al[(OH)2|Si4O10] monoklin 9.ED.325
Ferroseladonit K(Fe2+,Mg)(Fe3+,Al)[(OH)2|Si4O10] monoklin C2/m 2/m 9.ED.330
Ferroaluminoseladonit K(Fe2+,Mg)(Al,Fe3+)[(OH)2|Si4O10] monoklin C2/m 2/m 9.ED.335
Chromseladonit KMgCr[(OH)2|Si4O10] monoklin C2 2 9.ED.350
Montdorit KMn0.52+Fe1.52+Mg0.5[F2|Si4O10] monoklin C2/m 2/m 9.ED.360

9.ED.4

Shirokshinit KNaMg2[F2|Si4O10] monoklin C2/m 2/m 9.ED.400
Yangzhumingit KMg2.5Si4O10F2 monoklin C2/m 2/m 9.ED.410

9.EE ~[(OH)2|Al2Si2O10] Margarit-Gruppe

9.EE.1

Siderophyllit KFe22+Al(Al2Si2)O10(F,OH)2 monoklin C2/m 2 9.EE.100
Preiswerkit NaMg2Al3Si2O10(OH)2 monoklin C2/m 2/m 9.EE.120
Kinoshitalith (Ba,K)(Mg,Mn,Al)3Si2Al2O10(OH)2 monoklin C2/m 2/m 9.EE.140
Fluorokinoshitalith BaMg3Al2Si2O10F2 monoklin C2/m 2/m 9.EE.143
Ferrokinoshitalith Ba(Fe2+,Mg)3[(OH,F)2|Al2Si2O10] monoklin C2/m 2/m 9.EE.150
Oxykinoshitalith (Ba,K)(Mg,Fe2+,Ti4+)3(Si,Al)4O10O2 monoklin C2/m 2/m 9.EE.160

9.EE.2

Margarit CaAl2(Al2Si2)O10(OH)2 monoklin Cc m 9.EE.200
Ephesit NaLiAl2(Al2Si2)O10(OH)2 monoklin Cc m 9.EE.220
Bityit CaLiAl2(AlBeSi2)O10(OH)2 monoklin C2/c 2/m 9.EE.230
Anandit (Ba,K)(Fe2+,Mg)3(Si,Al,Fe)4O10(S,OH)2 monoklin C2/c 2/m 9.EE.250

9.EE.3

Clintonit Ca(Mg,Al)3(Al3Si)O10(OH)2 monoklin C2/m, ? 2/m, m 9.EE.300

9.EF Other Micas without H2O

9.EF.1 Triclinic Stilpnomelan-Gruppe

Stilpnomelan K(Fe2+,Mg,Fe3+,Al)8(Si,Al)12(O,OH)27·2H2O triklin P1 1 9.EF.100
Umbrianit K7Na2Ca2[Al3Si10O29]F2Cl2 orthorhombisch Pmmn mmm 9.EF.118
Minnesotait Fe2+3Si4O10(OH)2 triklin P1 1 9.EF.130

9.EF.2 Monoclinic Balangeroit-Gruppe

Balangeroit (Mg,Fe2+)21Si8O27(OH)20 monoklin P2/n 2/m 9.EF.200
Gageit Mn2+21Si8O27(OH)20 monoklin 2/m 9.EF.210
Gageit-1A (Mn2+,Mg,Zn)21Si8O27(OH)20 triklin P1 1 9.EF.211
Carlosturanit (Mg,Fe2+,Ti)21(Si,Al)12O28(OH)34·H2O monoklin Cm m 9.EF.240
Karpinskit (Mg,Ni)2Si2O5(OH)2 9.EF.280

9.EG Hydrated Micas

9.EG.1 Hydromicas

Hydrobiotit K(Mg,Fe2+)6(Si,Al)8O20(OH)4·nH2O monoklin C2/m 2/m 9.EG.100
Lennilenapeit K6-7(Mg,Mn,Fe2+,Fe3+,Zn)48(Si,Al)72(O,OH)216·16H2O triklin 9.EG.140

9.EG.2 With Mn

Ganophyllit (K,Na)xMn2+6(Si,Al)10O24(OH)4·nH2O {x = 1-2}{n = 7-11} monoklin I2/a 2/m 9.EG.200
Tamait (Ca,K,Ba,Na)3-4Mn2+24[(OH)12|{(Si,Al)4(O,OH)10}10]·21H2O monoklin P21/a 2/m 9.EG.205
Armbrusterit K5Na6Mn3+Mn2+14[Si9O22]4(OH)10·4H2O monoklin C2/m 2/m 9.EG.220
Eggletonit (Na,K,Ca)2(Mn,Fe)8(Si,Al)12O29(OH)7·11H2O monoklin Ia, I2/a m, 2/m 9.EG.230
Middendorfit K3Na2Mn5Si12(O,OH)36·2H2O monoklin P21/m, P21 2/m, 2 9.EG.235
Parsettensit (K,Na,Ca)7.5(Mn,Mg)49Si72O168(OH)50·nH2O monoklin C2/m 2/m 9.EG.240
Franklinphilit (K,Na)1-x(Mn2+,Mg,Zn,Fe3+)8(Si,Al)12(O,OH)36·nH2O triklin 9.EG.250
Bannisterit (Ca,K,Na)(Mn2+,Fe2+,Mg,Zn)10(Si,Al)16O38(OH)8·nH2O monoklin A2/a 2/m 9.EG.260
Ekmanit (Fe2+,Mg,Mn,Fe3+)3(Si,Al)4O10(OH)2·2H2O hexagonal 9.EG.265
Sturtit Fe3+(Mn2+,Ca,Mg)Si4O10(OH)3·10 H2O amorph 9.EG.270

9.EG.3 With Ti,Zr,Nb,Ta

Rait Na3Mn32+Ti0.254+[OH|Si4O10]2·10H2O monoklin C2/m 2/m 9.EG.300
Haineaultit (Na,Ca)5Ca(Ti,Nb)5[(OH,F)4|Si6O17]2·5H2O orthorhombisch C222 222 9.EG.370

9.EH Interstratificated Micas

9.EH.1 Monoclinic Rectorit-Gruppe

Lunijianlait Li0.7Al6.2(Si7AlO20)(OH,O)10 monoklin 9.EH.100
Dozyit Mg7(Al,Fe3+,Cr)2[(OH)12|Al2Si4O15] monoklin Cm m 9.EH.110
Kulkeit Na0.35Mg8Al(AlSi7)O20(OH)10 monoklin 9.EH.130
Rectorit (Na,Ca)Al4(Si,Al)8O20(OH)4·2H2O monoklin 9.EH.140
Saliotit Na0.5Li0.5Al3[(OH)5|AlSi3O10] monoklin C2/m 2/m 9.EH.150
Aliettit Ca0.2Mg6(Si,Al)8O20(OH)4·4H2O hexagonal 9.EH.170
Tosudit Na0.5(Al,Mg)6(Si,Al)8O18(OH)12·5H2O orthorhombisch 9.EH.180

9.EH.2 Hexagonal Corrensit-Gruppe

Corrensit (Ca,Na,K)(Mg,Fe,Al)9(Si,Al)8O20(OH)10·nH2O orthorhombisch 9.EH.200

9.EI Montmorillonite-Saponit-Gruppe

9.EI.1

Montmorillonit (Na,Ca)0.3(Al,Mg)2Si4O10(OH)2·nH2O monoklin C2/m 2/m 9.EI.100
Hectorit Na0.3(Mg,Li)3Si4O10(F,OH)2 monoklin 9.EI.120
Swinefordit (Ca,Na)0.3(Al,Li,Mg)2(Si,Al)4O10(OH,F)2·2H2O hexagonal 9.EI.130
Wonesit (Na,K,☐)(Mg,Fe,Al)6(Si,Al)8O20(OH,F)4 triklin C1 1 9.EI.160

9.EI.2

Beidellit (Na,Ca0.5)0.3Al2(Si,Al)4O10(OH)2·4H2O orthorhombisch 9.EI.200
Nontronit Na0.3Fe23+(Si,Al)4O10(OH)2·4H2O monoklin 9.EI.220

9.EI.3

Saponit (Ca,Na)0.3(Mg,Fe2+)3(Si,Al)4O10(OH)2·4H2O monoklin 9.EI.300
Ferrosaponit Ca0.3(Fe2+,Mg,Fe3+)3[(OH)2|(Si,Al)Si3O10]·4H2O monoklin 9.EI.310
Stevensit (Ca|2)0.3Mg3Si4O10(OH)2 monoklin 9.EI.320

9.EI.4

Yakhontovit (Ca,Na,K)0.3(CuFe2+Mg)2Si4O10(OH)2·3H2O monoklin 9.EI.400
Volkonskoit Ca0.3(Cr3+,Mg,Fe3+)2(Si,Al)4O10(OH)2·4H2O monoklin 9.EI.440

9.EI.5

Sauconit Na0.3Zn3(Si,Al)4O10(OH)2·4H2O monoklin 9.EI.500
Zinksilit Zn3Si4O10(OH)2·4H2O 9.EI.510
Vermiculit Mg0.7(Mg,Fe,Al)6(Si,Al)8O20(OH)4·8H2O monoklin C2/c, C2/m 2/m, 2/m 9.EI.540

9.EJ SudoiteChlorit-Gruppe

9.EJ.1

Sudoit Mg2Al3(Si3Al)O10(OH)8 monoklin C2/m 2/m 9.EJ.100
Cookeit LiAl4(Si3Al)O10(OH)8 triklin C1 1 9.EJ.150
Borocookeit Li1-1.5Al4-3.5[(OH,F)8|(B,Al)Si3O10] monoklin C2/m 2/m 9.EJ.160

9.EJ.2

Pennin(Var.v. Klinochlor) 9.EJ.210
Klinochlor (Mg,Fe2+)5Al(Si3Al)O10(OH)8 monoklin C2/m 2/m 9.EJ.220
Delessit(Var.v. Chamosit) (Mg,Fe,Fe,Al)(Si,Al)4O10(O,OH)8 9.EJ.240

9.EJ.3

Chamosit (Fe2+,Mg,Fe3+)5Al(Si3Al)O10(OH,O)8 monoklin C2/m 2/m 9.EJ.320
Thuringit(Var.v. Chamosit) 9.EJ.330
Baileychlor (Zn,Fe2+,Al,Mg)6(Si,Al)4O10(OH)8 triklin C1, C1 1, 1 9.EJ.360
Glagolevit NaMg6[(OH,O)8|AlSi3O10]·H2O triklin C1 1 9.EJ.370
Nimit (Ni,Mg,Fe2+)5Al(Si3Al)O10(OH)8 monoklin C2/m 2/m 9.EJ.380

9.EJ.4

Pennantit Mn2+5Al(Si3Al)O10(OH)8 monoklin C2/m 2/m 9.EJ.440
Gonyerit Mn2+5Fe3+(Si3Fe3+O10)(OH)8 orthorhombisch 9.EJ.450

9.EJ.5

Surit Pb2Ca(Al,Mg)2(Si,Al)4O10(OH)2(CO3,OH)3·0.5 H2O monoklin P21 2 9.EJ.500
Ferrisurit (Pb,Ca)2-3(Fe3+,Al)2[(OH,F)2.5-3|(CO3)1.5-2|Si4O10]·0.5 H2O monoklin P21, P21/m 2, 2/m 9.EJ.510
Niksergievit (Ba, Ca)2Al3[(OH)6|CO3|(Si, Al)4O10]·0.2 H2O monoklin C2/m, C2, Cm 2/m, 2, m 9.EJ.520
Hanjiangit Ba2Ca(V3+Al)(AlSi3O10)(OH)2F(CO3)2 monoklin Cc m 9.EJ.540

9.EK Kaolinit-Gruppe

9.EK.1

Dickit Al2Si2O5(OH)4 monoklin Cc m 9.EK.100
Nakrit Al2Si2O5(OH)4 monoklin Cc m 9.EK.110

9.EK.2

Kaolinit Al2Si2O5(OH)4 triklin C1 1 9.EK.200

9.EL Allophan-Gruppe

9.EL.1

Allophan Al2O3·(SiO2)1.3-2·(H2O)2.5-3 amorph 9.EL.100
Imogolith Al2SiO3(OH)4 9.EL.120
Maufit (Mg,Ni)Al4Si3O13·4H2O 9.EL.180

9.EM Serpentin-Gruppe

9.EM.1 Berthierin-Gruppe

Odinit (Fe3+,Mg,Al,Fe2+,Ti,Mn)2.4(Si1.8Al0.2)O5(OH)4 monoklin 9.EM.100
Odinit-1T (Fe,Mg,Al)2.5(Si,Al)2O5(OH)4 trigonal 9.EM.105
Brindleyit (Ni,Mg,Fe2+)2Al(SiAl)O5(OH)4 monoklin 9.EM.110
Berthierin (Fe2+,Fe3+,Al)3(Si,Al)2O5(OH)4 monoklin C2/m 2/m 9.EM.130
Karyopilit Mn2+3Si2O5(OH)4 monoklin Cm m 9.EM.140
Cronstedtit Fe22+Fe3+(SiFe3+)O5(OH)4 trigonal P31m 3m 9.EM.150
Fraipontit (Zn,Al)3(Si,Al)2O5(OH)4 monoklin 9.EM.160
Orthochamosit (Fe2+,Mg,Fe3+)5Al(Si3Al)O10(OH,O)8 orthorhombisch 9.EM.180
Greenalith (Fe2+,Fe3+)2-3Si2O5(OH)4 monoklin Cm m 9.EM.190

9.EM.2 Amesit-Gruppe

Donbassit Al2.3[(OH)8|AlSi3O10] monoklin C2 2 9.EM.200
Zinalsit Zn7Al4(SiO4)6(OH)2·9H2O 9.EM.220
Chrysotil Mg3Si2O5(OH)4 9.EM.24
Klinochrysotil Mg3Si2O5(OH)4 monoklin C2/m 2/m 9.EM.240
Orthochrysotil Mg3Si2O5(OH)4 orthorhombisch Ccm21 mm2 9.EM.245
Parachrysotil Mg3Si2O5(OH)4 orthorhombisch 9.EM.248
Amesit Mg2Al(SiAl)O5(OH)4 triklin C1 1 9.EM.250
Manandonit Li2Al4[(Si2AlB)O10](OH)8 triklin C1 1 9.EM.260
Antigorit (Mg,Fe2+)3Si2O5(OH)4 monoklin Cm m 9.EM.280
Franklinfurnaceit Ca2(Fe3+,Al)Mn3+Mn32+Zn2Si2O10(OH)8 monoklin C2 2 9.EM.290

9.EM.3 Lizardit-Gruppe

Lizardit Mg3Si2O5(OH)4 monoklin Cm m 9.EM.300
Lizardit-1T Mg3Si2O5(OH)4 trigonal P31m 3m 9.EM.310
Lizardit-2H1 Mg3Si2O5(OH)4 hexagonal P63cm 6mm 9.EM.320
Kellyit (Mn2+,Mg,Al)3(Si,Al)2O5(OH)4 hexagonal P63 6 9.EM.330
Guidottiit Mn2Fe3+(SiFe3+)O5(OH)4 hexagonal P63 6 9.EM.340
Zussmanit K(Fe2+,Mg,Mn)13(Si,Al)18O42(OH)14 trigonal R3 3 9.EM.350
Coombsit K(Mn2+,Fe2+,Mg)13[(OH)7|(Si,Al)3O3|Si6O18]2 trigonal R3, R3 3, 3 9.EM.360

9.EN NiSerpentin-Gruppe

9.EN.1

Pecorait Ni3Si2O5(OH)4 monoklin 9.EN.100
Népouit (Ni,Mg)3Si2O5(OH)4 orthorhombisch Ccm21 mm2 9.EN.120

9.EO Halloysit-Gruppe

9.EO.1

Halloysit Al2Si2O5(OH)4 monoklin Cc m 9.EO.110
Hydrohalloysit Al2Si2O5(OH)4·2H2O monoklin Cc m 9.EO.110
Hisingerit Fe23+Si2O5(OH)4·2H2O monoklin 9.EO.140
Neotokit (Mn,Fe2+)SiO3·H2O amorph 9.EO.160

9.EO.2

Chrysokoll (Cu2-xAlx)H2-xSi2O5(OH)4·nH2O orthorhombisch 9.EO.200

9.EP Pyrosmalit-Gruppe

9.EP.1 Phyllosilicates with other Monolayers

Pyrosmalith-(Fe) (Fe2+,Mn)8Si6O15(Cl,OH)10 trigonal P3m1 3m 9.EP.100
Pyrosmalith-(Mn) (Mn,Fe2+)8Si6O15(OH,Cl)10 trigonal P3m1 3m 9.EP.120
Brokenhillit (Mn,Fe)8Si6O15(OH,Cl)10 hexagonal P63mc 6mm 9.EP.130
Friedelit Mn2+8Si6O15(OH,Cl)10 monoklin C2/m 2/m 9.EP.150
Mcgillit Mn2+8Si6O15(OH)8Cl2 monoklin C2/m 2/m 9.EP.180

9.EP.2

Bementit Mn7Si6O15(OH)8 monoklin P21/c 2/m 9.EP.200
Varennesit Na8(Mn,Fe3+,Ti)2[(OH,Cl)2|(Si2O5)5]·12H2O orthorhombisch Cmcm mmm 9.EP.240

9.EP.3

Schallerit (Mn2+,Fe2+)16Si12As3+3O36(OH)17 hexagonal P63 6 9.EP.300
Nelenit (Mn,Fe2+)16Si12As3+3O36(OH)17 monoklin C2/m 2/m 9.EP.340

9.EQ Palygorskite-Sepiolit-Gruppe

9.EQ.1

Palygorskit (Mg,Al)2Si4O10(OH)·4H2O monoklin C2/m 2/m 9.EQ.100
Yofortierit Mn2+5Si8O20(OH)2·7H2O monoklin 9.EQ.120
Tuperssuatsiait Na2(Fe3+,Mn2+)3Si8O20(OH)2·4H2O monoklin C2/m 2/m 9.EQ.140
Windhoekit Ca2Fe3+2.67[Si8O20](OH)4·10H2O monoklin C2/m 2/m 9.EQ.150
Kalifersit (K,Na)5Fe73+[(OH)3|Si10O25]2·12H2O triklin P1 1 9.EQ.160

9.EQ.2

Sepiolith Mg4Si6O15(OH)2·6H2O orthorhombisch Pncn mmm 9.EQ.200
Ferrisepiolith (Fe3+,Fe2+,Mg)4[(Si,Fe3+)6O15](O,OH)2·6H2O orthorhombisch Pncn mmm 9.EQ.205
Falcondoit (Ni,Mg)4Si6O15(OH)2·6H2O orthorhombisch Pncn mmm 9.EQ.210
Loughlinit Na2Mg3Si6O16·8H2O orthorhombisch Pncn mmm 9.EQ.260

9.ER Ca-Phyllosilicates

9.ER.1

Reyerit (Na,K)4Ca14Si22Al2O58(OH)8·6H2O trigonal P3 3 9.ER.100
Truscottit (Ca,Mn)14Si24O58(OH)8·2H2O trigonal P3 3 9.ER.120
Orlymanit Ca4Mn32+Si8O20(OH)6·2H2O trigonal P3, P3 3, 3 9.ER.140
Minehillit (K,Na)2-3Ca28(Zn4Al4Si40)O112(OH)16 trigonal P3c1 3m 9.ER.160
Hyttsjöit Pb18Ba2Ca5Mn22+Fe23+[Cl|(Si15O45)2]·6H20 trigonal R3 3 9.ER.180

9.ER.2

Lalondeit (Na,Ca)6(Ca,Na)3Si16O38(F,OH)2·3H2O triklin 1 9.ER.210
Ellingsenit Na5Ca6Si18O38(OH)13·6H2O triklin P1 1 9.ER.220
Martinit (Na,Ca)11Ca4(Si,S,B)14B2O40F2·4(H2O) triklin P1 1 9.ER.230
Tungusit Ca14Fe92+[(OH)22|(Si4O10)6] triklin P1 1 9.ER.240
Gyrolith NaCa16Si23AlO60(OH)8·14H2O triklin P1 1 9.ER.250
Zeophyllit Ca4Si3O8(OH,F)4·2H2O trigonal R3 3 9.ER.260

9.ER.3

Cavansit Ca(VO)Si4O10·4H2O orthorhombisch Pcmn mmm 9.ER.300
Pentagonit Ca(VO)Si4O10·4H2O orthorhombisch Ccm21 mm2 9.ER.310
Plumbophyllit Pb2Si4O10·H2O orthorhombisch Pbcn mmm 9.ER.350

9.ES Phyllosilicates with tetrahedral Doublelayers

9.ES.1

Fedorit (Na,K)2-3(Ca,Na)7[Si4O8(F,Cl,OH)2|(Si4O10)3]·3.5H2O triklin P1 1 9.ES.100
Delhayelith K7Na3Ca5Al2Si14O38F4Cl2 orthorhombisch Pmmn mmm 9.ES.110
Hydrodelhayelith KCa2AlSi7O17(OH)2·6H2O orthorhombisch Pnm21 mm2 9.ES.115
Hillesheimit (K,Ca,Ba,☐)2(Mg,Fe,Ca,☐)2[(Si,Al )13O23(OH)6](OH)·8H2O orthorhombisch Pmmn mmm 9.ES.116
Günterblassit (K,Ca,Ba,Na,☐)3Fe[(Si,Al)13O25(OH,O)4]·7H2O orthorhombisch Pnm21 mm2 9.ES.117
Rhodesit KHCa2Si8O19·5H2O orthorhombisch Pmcm mmm 9.ES.120
Fivegit K4Ca2[AlSi7O17(O2-xOHx)][(H2O)2-xOHx]Cl {x=0-2} orthorhombisch Pm21n mm2 9.ES.125
Macdonaldit BaCa4Si16O36(OH)2·10H2O orthorhombisch Cmcm mmm 9.ES.130
Monteregianit-(Y) KNa2YSi8O19·5H2O monoklin P21/n 2/m 9.ES.150
Mountainit KNa2Ca2[Si8O19(OH)]·6H2O monoklin P21/a, P21/c, P21/n 2/m 9.ES.170
Kryptophyllit K2Ca[Si4O10]·5H2O monoklin P21/n 2/m 9.ES.180
Shlykovit KCa[Si4O9(OH)]·3H2O monoklin P21/c 2/m 9.ES.185

9.ES.2

Cymrit Ba(Si,Al)4(O,OH)8·H2O monoklin Pm m 9.ES.240
Kampfit Ba12(Si11Al5)O31(CO3)8Cl5 monoklin Cc m 9.ES.260

9.ES.3

Wickenburgit Pb3CaAl[Si10O27]·3H2O trigonal P31c 3m 9.ES.300
Mathewrogersit Pb7(Fe,Cu)Al3GeSi12O36·(OH,H2O)6 hexagonal 9.ES.320
Burckhardtit Pb2(Fe3+Te6+)[AlSi3O8]O6 trigonal P31m 3m 9.ES.340
Britvinit Pb7+xMg4.5[(Si,Al)5O14](BO3)(BO3,AsO4)(CO3)(OH,O)7 triklin P1 1 9.ES.360

9.ES.4

Lithosit K6Al4Si8O25·2H2O monoklin P21 2 9.ES.400



Mineralsystematik-Übersicht